عقد نکاح
نکاح در لغت به معنی ضم و پیوستن است در زبان فارسی معادل کلمه نکاح از عقد ازدواج استفاده میشود و در تعریف نکاح آمده است که به موجب آن زن و مردی به منظور تشکیل خانواده و شرکت در زندگی با هم متعهد شدهاند و در اصطلاح حقوقی نکاح رابطۀ حقوقی ایجاد شده بین زن و مرد است که به آنها حق میدهد تمتع جنسی از هم ببرند.
یکی از مهمترین عقود در روابط میان افراد عقد ازدواجی است که میان زن و مرد بسته می شود و آنها را به زوجیت یکدیگر در می آورد و آن را می توان شامل عقد ازدواج دائم و عقد موقت دانست. نکاح نیز مانند سایر عقود نیازمند رعایت پاره ای از شرایط است. مانند آنکه طرفین بایستی به سن قانونی ازدواج رسیده باشند . اهمیت رعایت این شرایط به دلیل آن است که عقد نکاح جنبه های مالی و غیر مالی را بصورت همزمان دارد و تکالیف مالی و غیر مالی را برای زوجین به بار می آورد . به همین دلیل در این مقاله به توضیح عقد نکاح ، شرایط صحت عقد نکاح ، موانع نکاح و آثار عقد نکاح خواهیم پرداخت.
انواع نکاح
رابطهای حقوقی که به وسیله عقد بین زن و مرد برای همیشه حاصل میگردد را نکاح دائم میگویند در مقابل اگر این رابطه برای مدت معین باشد از آن به نکاح منقطع یا موقت نام میبرند. شرایط و موانع نکاح منقطع همان است که در نکاح دائم آمده است آثار آن هم اصولاً جز در مورد نفقه و ارث همان آثار نکاح دائم است بهویژه از لحاظ اولاد تفاوتی بین نکاح دائم و منقطع نیست و فرزند ناشی از این نکاح از کلیه حقوق فرزند ناشی از نکاح دائم برخوردار است.
تفاوت نکاح دائم و منقطع
تعیین مدت نکاح
در نکاح منقطع شرط صحت است در حالی که در نکاح دائم مدت وجود ندارد.
تعیین مهر در نکاح
از شرایط اساسی نکاح منقطع است و عدم ذکر مهر در عقد موقت موجب بطلان عقد است درحالی که عدم ذکر مهر در نکاح دائم مؤثر در عقد دائم نیست.
نفقه در نکاح
نکاح منقطع شوهر ملزم به دادن نفقه به زن خود نیست مگر اینکه دادن نفقه شرط شده یا عقد مبنی بر آن جاری شده باشد در حالی که عکس این موضوع بر آثار نکاح دائم مترتب است.
تفاوت طلاق در نکاح منقطع و دائم
در نکاح منقطع بالعکس نکاح دائم مقررات طلاق جاری نمیشود و جدایی زن و شوهر با انقضاء یا بذل مدت یا فسخ نکاح تحقق مییابد.
تفاوت عده در نکاح منقطع و دائم
عده زوجه منقطع پس از جدائی از شوهر (در غیر زن آبستن) دو طهر است اعم از اینکه جدائی به علت فسخ نکاح یا انقضاء یا بذل مدت باشد درحالیکه عده طلاق یا فسخ در نکاح دائم ۳ طهر است.
ارث در نکاح منقطع و دائم
در نکاح منقطع زن و شوهر از هم ارث نمیبرند در حالی که نکاح دائم حق ارث بردن برای زوجین ایجاد میکند.